Blokowiska 2

Straszyłam Was  jakiś czas temu we wpisie BLOKOWISKA cz.1 , że będę do tego  tematu ( zabudowy osiedlowej) powracać :) .
I oto jestem z kolejnym ( niestety nie ostatnim! :)) wpisem poświęconym temu zagadnieniu .



Jakiś czas temu  wpadł mi w rękę zbiór tekstów publicystycznych

Waldemara Łysiaka  "Łysiak na łamach "

z lat 70-tych i
80-tych, publikowanych w różnych pismach o wszechstronnej tematyce;od architektury począwszy, poprzez historię, oświatę, po takie zjawiska jak korupcja. :)

Pomimo upływu czasu teksty wydały mi się

zadziwiająco aktualne.

Wystarczy przyjrzeć się choćby samemu podziałowi na bloki tematyczne i niektóre z rozdziałów: Architektura i budownictwo ("Rejestr grzechów głównych wieżowca", Zbrodnia niedoskonała"), Szkolnictwo ("Dywersja edukacyjna", "Nadprodukcja uczonych"), Lechistan w oczach Zachodu (Suplement do "Galerii fałszerstw", Co jest grane w tym kraju?):) i wiele, wiele innych.

Oczywiście szczególną uwagę zwróciłam na wszystko co dotyczy

architektury i urbanistyki 

tym bardziej, że odzwierciedla  mój osobisty pogląd na architekturę "osiedlową" minionego i bieżącego stulecia i jest idealnym uzupełnieniem pierwszej części wpisu na temat blokowisk.:)

Łysiak porusza w swych felietonach różne problemy, analizuje wpływ wieżowców na życie i zdrowie człowieka ,  porównuje wcześniejsze koncepcje urbanistyczne tradycyjnych miast (ze swoim centrum ) do koncepcji osiedli mieszkaniowych powstałych w XX w., ale mnie najbardziej zaciekawiły jego rozważania na temat

wpływu architektury blokowisk na zdrowie człowieka;

W artykule z 18 stycznia 1976 roku w "Kulturze" pisze :


"...Tragedia wypływająca z naszego budownictwa mieszkaniowego polega na tym ,że architektura i urbanistyka kształtują ludzi .
Realizując takie a nie inne koncepcje mieszkalnictwa, dajemy społeczeństwu taki a nie inny język, który będzie modelował myśli, zachowania i kulturę użytkowników tej architektury  przez długie lata.
Jak stwierdził podczas pobytu w Polsce w roku  1977 wykładowca uniwersytetu w Durban, prof. Michał S. Zawadzki: " Cała otaczająca nas architektura w pierwszym rzędzie atakuje podświadomość i w konsekwencji może albo zbudować podświadomość uszlachetnioną, albo ją wykoślawić".
 Polska jest krajem architektonicznie i urbanistycznie zamordowanym. Od nas wszystkich zależy, czy dokona się cud zmartwychwstania"...


Niestety mam wrażenie, że cud zmartwychwstania polskiej architektury jeszcze się nie dokonał ..i  nie zapowiada się  by to się  miało  w najbliższym czasie zmieniać.





I jeszcze jeden "smakowity" fragment z tego samego artykułu:

"...Znany urbanista, prof. Kazimierz Wejchert, mówiąc o coraz gorszym poziomie studentów, którzy dostają się na wyższe uczelnie, wyraził opinię :" Wpływ przestrzeni stereotypowej na mieszkańców istnieje i jest ujemny. Studenci pochodzący z nowoosiedlowych M-3 i M-4 będą mniej podatni na program dydaktyczny. Trzeba w nich bowiem przełamać obciążenia psychiczne ."
 : )

I dalej w tym samym artykule  kolejna ciekawostka :


"...Deformacje psychiczne są pochodną deformacji organizmu, czyli po prostu chorób, które wywołuje bądź intensyfikuje nowe budownictwo żelbetowe. 
Beton , który nie  "oddycha" tak jak mur ceglany i lubi zawierać związki radioaktywne, nie jest zdrowy, co Francuzi udowodnili posługując się instynktem zwierzęcym podczas doświadczenia, które stało się już legendarne. 
Na jednaj z ferm wybudowano trzy chlewy o identycznym komforcie - drewniany, ceglany i betonowy - dając świnkom wolny dostęp do każdego.
Wszystkie świnie zamieszkały w drewnianym. Drewniany chlew rozebrano i wówczas wszystkie świnie przeniosły się do ceglanego. gdy rozebrano ceglany chlew, wszystkie świnie koczowały na wolnym powietrzu.
Ani jedna nie wprowadziła się do betonowego !.."

Niestety

świnki okazały się być mądrzejsze od ludzi .

Smutne to.
I na koniec jeszcze jeden cytat z tego samego artykułu W. Łysiaka:


"...te ciasne mieszkania-klatki dopasowane są do modelu życia, który za 20-30 lat będzie koszmarnym anachronizmem, i co wówczas zrobimy z tymi Himalajami żelbetu szpecącego Polskę od Bałtyku po Tatry?- trwałość bloków będzie dłuższa od tempa przemian, skąd nasze wnuki sprowadzą tyle dynamitu , by tę ohydę wysadzić w powietrze?..."


O jak bardzo się pan  Łysiak pomylił w ocenie,  jak wielkim optymistą w całym swoim pesymizmie był !
Nie dość że nikomu do głowy nie przychodzi by żelbety wysadzać,  to do dla wielu stały się lepszą alternatywą od współczesnych  strzeżonych osiedli apartamentowych  gęsto usianych, może już nieco bardziej rozrzeźbionymi i bardziej "dekoracyjnymi", ale wciąż "koszarowymi pudełkami ".

Czy odpowiedz na pytanie dlaczego tak jest  została zawarta w drugim z przytoczonych przeze mnie cytatów ?